Núi sài Sơn (còn điện thoại tư vấn là núi Thầy) ở trong địa phận xã sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội, nằm biện pháp Bờ hồ Hoàn tìm chỉ độ hơn nhì chục cây số, là một trong những kỳ quan liêu thiên nhiên, bao đời tao nhân mặc khách đang vãn cảnh, đề thơ trên vách đá. Hoa gạo tháng bố đỏ rực, chùa tám mái vẫn mộng mơ giữa vũng nước lớn, với nhì cây cầu cổ có tên lung linh Nhật tiên kiều với Nguyệt tiên kiều thuộc lợp ngói âm dương khiến bất kể ai trông thấy cũng nao lòng. Đặc biệt là hang Cắc Cớ lừng danh với chín tầng âm phủ hun hút như lỗ đen bí ẩn xuyên lòng núi, dẫn mãi xuống cõi của âm ty.
Bạn đang xem: Hang cắc cớ chùa thầy
Núi dùng Sơn (còn gọi là núi Thầy) trực thuộc địa phận xã sài Sơn, huyện Quốc Oai, Hà Nội, nằm phương pháp Bờ hồ Hoàn tìm chỉ độ hơn nhì chục cây số, là 1 kỳ quan tiền thiên nhiên, bao đời tao nhân mang khách sẽ vãn cảnh, đề thơ bên trên vách đá. Hoa gạo tháng tía đỏ rực, chùa tám mái vẫn mơ mộng giữa ao nước lớn, với nhị cây ước cổ mang tên lung linh Nhật tiên kiều và Nguyệt tiên kiều cùng lợp ngói âm dương khiến bất kể ai nhận ra cũng nao lòng. Đặc biệt là hang Cắc Cớ nổi tiếng với chín tầng âm phủ hun hút như lỗ đen bí ẩn xuyên lòng núi, dẫn mãi xuống cõi của âm ty.
Trong thăm thẳm láng đêm bí ẩn đó, người ta vẫn sờ thấy cả núi xương tín đồ chất bất tỉnh nhân sự tương truyền hơn bố nghìn bộ, với câu đối tương khắc vào đá treo ngay cửa treo biển lớn “Bể xương” (tạm dịch): “Lữ Gia chống Hán lưu lại sử sách/ Bể hận ngàn xương mãi tự khắc ghi”.
Có leo núi Thầy với luồn hang Cắc Cớ thì tín đồ ta bắt đầu thật sự cảm thán xứng trung bình với vẻ đẹp thiên nhiên, văn hóa, lịch sử vẻ vang của không gian núi, hồ, cầu, chùa, hang hễ kỳ ảo của vị trí này. Chẳng trách từ nhiều đời, dân gian phía bắc đã tất cả câu “Gái chưa ck đi hang Cắc Cớ/ Trai chưa vợ nhớ hội miếu Thầy”. Vị trí này đông đúc với diễm tình đặc biệt quan trọng trong mùa lễ hội, có người bảo, hang buổi tối thăm thẳm và sâu hun hút, trai gái chen vai say đắm cánh “tả tơi đi hội” phải dễ lửa bén với rơm.
Giữa mùa rợp trời hoa gạo đỏ soi trơn xuống ao nước lớn có thủy đình chén bát giác cổ kính, qua Nguyệt tiên kiều, lên góc núi thờ thần thơ văn, lên “Chợ trời” bạt ngàn đá phún trên đỉnh núi, phóng tầm mắt ngắm lúa kim cương và dòng sông Đáy “chậm mối cung cấp qua đậy Quốc”, trai gái đi một lần, thương nhớ hội núi Thầy, hang Cắc Cớ và... Thương nhớ nhau cũng là dễ hiểu.
Hang Cắc Cớ đúng là một kỳ quan thiên nhiên với những hình nhũ đá, giếng trời, ánh nắng thần thánh túng bấn ẩn, đầy đủ mâm ngũ quả, ông voi ông ngựa, núi bạc núi vàng, thung lũng tình yêu, các vị thiên thần và vô số ngạ quỷ trừng phạt kẻ sinh sống ác... Mỗi bước chân là ngàn hình khối, hang động, các bức tượng nhũ đá kích say mê trí tưởng tượng tương tự như lòng sùng tín trái đất siêu nhiên của người đời.
Thật ra những hang rượu cồn và những cách tưởng tượng về thần thánh trời Phật trường đoản cú hang rượu cồn ở Cắc Cớ không tồn tại gì vượt ngạc nhiên. Điều xứng đáng sửng sốt tuyệt nhất là khối hệ thống các cỗ di cốt bạn trải khắp chín tầng hang. Chỗ mà dân gian từ nhiều năm vẫn bảo sẽ là chín tầng địa ngục. Độc đáo hơn là tất cả cả bể xương người được treo hải dương “Bể hài cốt” hẳn hoi. Ai táo tợn có thể chú ý ngó rồi chĩa ống kính xoay phim chụp ảnh vào đó, thấy la liệt xương cốt trắng black tròn méo. Câu đối bằng văn bản Hán còn treo ở cửa “Bể xương”, dịch nghĩa rất biệt lập đàng hoàng.
Hướng dẫn viên của khoanh vùng Di tích nước nhà chùa Thầy, dẫn khách mọi cá nhân cầm một chiếc đèn pin vào thăm hang, còn nói rõ, dịch rõ nghĩa của câu đối trên: “Lữ Gia chống Hán giữ sử sách/ Bể hận nghìn xương mãi xung khắc ghi”. Phân tách tự hai câu trên là ra hết: Xương ai, xương của ông Lữ Gia cùng binh tướng, gia nhân hoặc lương dân đi theo ông trong cuộc ngăn chặn lại quân Hán hơn 2000 năm trước. Bể này là bể gì, là bể đánh dấu nỗi hận của người ta cùng với kẻ thù, ở đó có hàng trăm ngàn bộ hài cốt.
Từ “bia đá” đó, các câu chuyện cứ được kể siêu hồn nhiên, toàn tà ma quái ác quỷ, ai nghe cũng sởn sợi ốc. Trên hành trình dài tìm một cách lý giải khả dĩ góp thêm phần vén bức màn kín đáo bể xương, suối xương chứa hàng trăm bộ hài cốt kỳ lạ, công ty chúng tôi đã trắc nghiệm chất vấn rồi khắc ghi trung thực những ý kiến của rất nhiều người nhiều năm gắn thêm bó với hang Cắc Cớ.
Bà Bùi Thị Hòa, ngót nửa nỗ lực kỷ sống sống núi Thầy, các năm bán hàng ngay cửa ngõ hang Cắc Cớ ngồi nhắc chuyện với công ty chúng tôi mà như vẫn còn sợ sệt. “Tôi đang ngồi thì nghe văng vọng có bạn nói vào tai mình, “bẩn quá, các rác quá”. Ngày làm sao “họ” cũng nói thế, từng nào du khách, mỗi mình tôi nghe tiếng. Tôi vào kiểm tra, thì trên tầng địa ngục sản phẩm công nghệ 4, buổi tối om, đầy rác rưởi rưởi do khác nước ngoài ném rải rác rưởi khắp địa điểm trong bao năm, rồi mưa gió, nước ngầm nó đẩy trôi xuống đáy, mắc trên tầng đó.
Tuyệt đối rác không vào mang đến “Suối xương” nước trong chũm chảy xung quanh năm dưới tầng sản phẩm công nghệ 9, vị trí mà ít người dân có gan xuống. Ở đó có những loài cá kỳ dị phát sáng, có những loài sâu bọ trắng toát kinh khủng mà các các bạn đã quan sát thấy. Tôi bèn gọi fan nhà vào dọn thật sạch sẽ rác, đun nước trà tẩy uế cho những bộ xương. Trường đoản cú bấy, tiếng văng vẳng không còn, fan tôi thì mạnh khỏe minh mẫn. Gồm hai anh bạn teen đều 37 tuổi, người Phú Thọ, mang lại trước bể xương có tác dụng điều gì báng bổ, gắng là cứ dập đầu xuống lạy, nằm bẹp đó giãy, không vấn đề gì dậy được. Chúng tôi phải kỳ công lắm new cứu được họ”.
Ông Tạ Anh Chính, một đơn vị thơ vào Hội nghệ thuật sĩ Xứ Đoài, vì mê cảnh đẹp kỳ túng của Hang Cắc Cớ cơ mà đã căng bạt trong vách núi, ngày ngày mắc võng nằm đó chế tác đã những năm, kể: “Rất những lần tôi đi vào trong Bể xương thắp nhang, thì va bóng. Có nghĩa là có bạn đi theo cùng trêu đùa, tôi rởn tóc gáy. Thắp nhang mong cúng kết thúc mọi việc lại ổn”.
Bà Nguyễn Thị Lan bao năm phía dẫn khác nước ngoài tham quan, nhưng tuyệt vời nhất chưa lúc nào dám vào hang Cắc Cớ. Vì chưng bà không “hợp” với bể xương. Hồi bé bỏng vào một lần, thấy rêu mốc kỳ bí, xương cốt white ởn giương các hốc đôi mắt mũi nhìn mình, bà đã ngất xỉu xỉu. Bà tận mắt chứng kiến nhiều người ngất xỉu ngay lúc ra cho cửa hang. Khắp cả vùng rộng lớn viral các câu chuyện về những người đào cổ vật, phá các chiếc chum, bươi xương tín đồ lấy bát đĩa chum vại đi bán, toàn bộ đều phân phát điên, bị tiêu diệt thảm hoặc sa vào tệ nàn thân tàn ma dại.
Xem thêm: Corel Hoa Văn Gốc Và Khung Viền Hoa Văn Đẹp, Tổng Hợp Những Mẫu Thiết Kế Khung Viền Đẹp Nhất
Các câu chuyện cứ nửa tin ngửa ngờ thế, tất cả kẻ sợ, bao gồm kẻ thấy bình thường. Nhưng câu hỏi lớn tuyệt nhất vẫn treo trên vách núi: tất cả bao nhiêu bộ hài cốt trong hang, chúng ta là ai, sẽ sống làm việc thời kỳ nào, vày sao chúng ta chết? họ cần làm gì với “Bể xương”, “Suối xương” gồm thật đó? quan sát bằng mắt thường, leo núi bởi dây thừng và đèn pin cũng rất có thể kết luận được vài ba điều. Hang Cắc Cớ rất đẹp và bí ẩn, “Bể xương” khá to, lại được xây sâu tới 15m (!) như bà bé tiết lộ, rộng vài mét, dài vài mét nữa, tín đồ ta vẫn tính: Thể tích bể là khoảng 45m3, đựng cả ngàn di cốt người.
Điều này thật nặng nề để minh định được, vị bể xây đã lâu, hang tối, cũng chả ai dám đào lên để kiểm soát nông sâu nhiều ít. Chỉ biết vững chắc chắn, bia đá trước bể xương ghi rõ: khoảng tầm năm 1936 đến 1939, bà con trực thuộc có triển khai ra quân tổng lực, đi xuyên suốt 3 ngày đêm, gom mọi 9 tầng âm phủ của Hang Cắc Cớ để thu gom xương vào “Bể hài cốt”. Đây là 1 trong những việc làm tình nghĩa, tử tế. Tuy tụ xong, chúng ta dựng bia ghi lại sự kiện.
Vừa rồi, cửa hàng chúng tôi cùng đoàn của đứa bạn trẻ người Đông Anh tên là Đặng Bá Hiệp xuống mày mò hang Cắc Cớ. Với thứ leo núi khá chuyên nghiệp, hệ thống đèn pin sạc khỏe với lòng say mê tìm hiểu kỳ lạ, họ sẽ đi xuyên ngày đêm, ngủ lại giữa lòng hang, tìm ra bao điều bổ ích từ nhân loại bóng đêm vĩnh cửu với những dòng suối cùng hang đụng ngầm, các bộ xương bị nhũ đá phủ gần như là hóa thạch, những loài côn trùng kỳ dị với đáng rởn người. Bọn họ trở lên vào sự ưa chuộng của bà bé Sài Sơn, mỗi người cõng một ba lô... Xương và sọ đầu lâu người. Họ làm lễ, tẩy uế, cầu nguyện và thả cả vào bể hài cốt.
Bi kịch là: Xương vào bể hài cốt phân bỏ quá nhanh. Đặc biệt, chúng tôi chứng kiến nhiều người bán hàng gạ khách mua gạo với muối vào bái an ủi các vong hồn chết thảm. Muối đã khiến cho các bộ hài cốt rã rục nhanh. Bể xương bí mật nằm đó, xương trong lòng núi thì còn khôn cùng ít, “họ” ở rải rác trong bạt ngàn bóng tối sâu hun hút. Không người nào thống kê nổi. Cuộc tranh cãi có mấy nghìn cỗ xương, có đúng là 3.600 bộ xương như hướng dẫn viên của khu du lịch chùa Thầy nói không? hồ hết người, toàn bộ cơ thể trong cuộc cũng nghi ngờ.
Gây tranh cãi xung đột nhất là niên đại của các bộ xương. Xương của ông Lữ Gia hoặc binh lực của ông (“Lữ Gia chống Hán”) đã có khắc vào câu đối dựng thành bia đá ở cửa ngõ “Bể xương”? ban đầu thì ai cũng tin vào “bia đá” kia. Sách “Sơn Tây thức giấc địa chí” (xuất phiên bản năm 1938) cũng từng viết về lịch sử dân tộc hang Cắc Cớ, ghi rõ chuyện tướng mạo Lữ Gia cùng lý lịch các bộ xương theo rất nhiều gì song câu đối và lời dân gian truyền tụng. Thật ra thì dân gian chả lên tiếng vào đâu, ngoài ra bằng cớ kể có vẻ như như rất thiết yếu quy đề cập trên.
Tuy nhiên, không nặng nề để thấy “dữ liệu bởi bia đá” với “sách sử chính quy” kia đang gây tương đối nhiều tranh cãi. Các bạn sử học, chuyên gia khảo cổ danh tiếng
Lê Văn Lan với PTS.TS Nguyễn lạm Cường, Tổng thư cam kết Hội Khảo cổ Việt Nam, một chuyên gia số 1 Việt phái nam về xương cốt và các táng thức, hầu như không ai gật đầu đồng ý lời giải thích: Xương kia của tướng tá Lữ Gia hoặc binh hùng tướng khỏe mạnh chống Hán của ông. Cán bộ ban làm chủ di tích chùa Thầy từng dẫn lời cố gắng GS trằn Quốc Vượng, sau khi khảo sát, ông kết rằng: trường hợp là xương của quân tướng ông Lư Gia, thì bây chừ “nó” yêu cầu hóa thạch không còn rồi. Bởi vì thời tấn công Hán của cụ Lữ Gia đã diễn ra cách này tức thì khoảng 2 nghìn năm. Lịch sử ghi rõ, Lữ Gia không thể chết trong khu vực núi Thầy. Giả dụ quân tướng mạo của ông quyết tử ở hang Cắc Cớ thì đã và đang 2.000 năm trôi qua cho đến khi quy tập di cốt vào “Bể xương” thì làm thế nào xương toàn vẹn đến ni được?
Cũng cấp thiết tin được rằng, không khí hang đá vôi u tối của hang Cắc Cớ có thể bảo quản được xương cốt mãi mãi như nhiều ý kiến đã nêu. Minh chứng là, vẫn trong không gian hang tối và núi đá vôi như cũ, xương trọn vẹn được dịch chuyển lên “Bể hài cốt” được tất cả mấy chục năm (từ năm 1939) mà tới nay xương sọ, xương tay xương chân phần đông rã rục không còn rồi. Vậy thì xương kia là của các người nào? Đã từng nào năm rồi?
Ông Lê Văn Lan từng các năm nghiên cứu trong khu vực vực, tò mò hang Cắc Cớ, quả quyết: Ông từng sử dụng miệng “nếm” độ mút của xương người để tham gia đoán tuổi, rồi dựa vào các cứ liệu lịch sử vẻ vang thuyết phục khác nữa, thì chắc chắn rằng xương kia là của các người đến từ thời điểm “không quá nuốm kỷ 19”. Tức là chỉ xấp xỉ khoảng trăm năm đổ lại hoặc đổ lên.
Thời đó, dân cày khởi nghĩa rất nhiều. Quân team nọ, thống tướng kia, chưởng cơ không giống đều vận động “dẹp giặc cỏ” sống vùng này. Những cuộc dẹp loạn của triều đình cũ đã diễn ra, số fan chết chắc chắn rằng rất nhiều. Đặc biệt là nông dân vào vùng tham gia “dấy cờ”, chúng ta am hiểu địa bàn Hang Cắc Cớ cùng chạy vào đó mong muốn thoát chết. Ở lát giảm muộn hơn thời điểm trên một chút, là giặc Cờ Đen lưu giữ Vĩnh Phúc, ông ta gồm đóng quân ngơi nghỉ đó và giết chóc rất nhiều. Còn tồn tại cả chuyện giặc vây ráp, cả làng mạc chạy vào hang, giặc đậy hang với đốt. “Những sự kiện kia nó tương xứng về mặt thời hạn là từ giữa đến cuối thế kỷ 19, hoàn hảo nhất không gồm chuyện ông Lữ Gia ở khu vực này, kể cả quân bộ đội của ông cũng không thể có. Tôi sẽ hoàn toàn minh chứng được loại điều đó”, ông Lê Văn Lan nhận mạnh.
Có người đặt vấn đề: Liệu gồm phải mấy chục năm trước, khi tuy tụ xương người từ “chín tầng địa ngục” hang Cắc Cớ về tạo ra “Bể hài cốt” thì bạn ta sẽ dựng bia đá với câu đối theo thần thoại dân gian chưa có cơ sở? Nhưng những “bia miệng” dân gian bao giờ cũng gồm nguyên do xuất hiện và mãi mãi của nó. Bao gồm phải ông Lữ Gia từng đóng góp quân với chinh chiến sống đây? tất cả phải quân lính của ông cũng góp rất nhiều bộ xương cũ hoặc xương đã hòa vào khu đất đá trong hang Cắc Cớ? Để rồi cái giải pháp hiểu đó (xương ông Lữ Gia với binh lính) được bia miệng với bia đá truyền mãi mang đến hôm nay? Dù cầm nào, thì chắc hẳn rằng trong vô số những bộ xương kia, có khá nhiều bộ chỉ một hoặc vài trăm năm tuổi thôi.
PGS.TS Nguyễn lạm Cường, Tổng thư cam kết Hội Khảo cổ học tập Việt Nam, trong cuộc vấn đáp phỏng vấn Lao Động vừa qua, vẫn bày tỏ quan điểm quyết liệt: “Cái bể xương kia không đủ khủng để chứa hàng trăm bộ hài cốt như lời lưu giữ truyền được. Trang bị hai là cửa hàng chúng tôi dựa vào quyển “Đại Việt sử ký toàn thư”, từng chữ ví dụ như sau, tôi xin gắng sách đọc mang lại nhà báo nghe: “Mùa hạ mon 4, Lộ Văn vẻ ngoài dấy binh ngơi nghỉ Thạch Thất, Lý Bân tấn công phá được, Lộ Văn chính sách chạy quý phái Ái Lao (tức là Lào ngày nay), dân chúng thì trốn vào hang núi Phật Tích với An Sầm.
Thì trong này nó giải thích: Phật Tích cùng An Sầm là nhị hang núi thuộc huyện Thạch Thất, thức giấc Hà Tây (nay là Hà Nội). Núi Phật Tích nói một cách khác là núi sử dụng Sơn giỏi núi Thầy. Quân Minh túa nhà, hun động, fan trong hễ bị khói lửa hun đông đảo chết. Người nào ra hàng cũng bị giết và bà xã con bị bắt làm nô tì. Mà tôi khẳng định, xương cốt vào hang là của dân, chứ không phải là lính chiến. Vì chưng nếu bộ đội vào hang và chết thì lân cận xương cốt của họ phải tất cả vũ khí, không còn nhiều thì nó đề xuất còn ít. Và theo tư liệu trên, thì niên đại của các bộ xương vào hang là cố kỷ thứ 15, rõ ràng là năm 1420. Chứ nói đó là di cốt từ thời Lữ Gia hay toàn bộ mọi cái khác là ko đúng”.
Vậy là, ngoài ra đã gồm chuyện tín đồ ta cố kỉnh đẩy những tình máu hoang đường và sự khủng khiếp của chín tầng địa ngục cùng bể xương, suối xương lên mang lại nó huyền bí hoặc để làm du lịch. Chính những người dân nhiều năm lắp bó, thậm chí còn cả ông nỗ lực làng nghề thuê mướn đèn sạc pin vào mày mò Hang Cắc Cớ hiện nay (trước đó là cho thuê hoặc bán đuốc tre) đông đảo khẳng định: Dù nhiều năm quét tước khu vực vực, bọn họ cũng chưa khi nào nghĩ bao gồm đến vài ngàn bộ hài cốt trong hang. Con số ít hơn nhiều. Quan sát cả xương bé xíu của trẻ con trong hang, lại không thấy vũ khí gì, điều đó minh chứng người bị tiêu diệt là dân hay và mái ấm gia đình họ.
Câu đối tự khắc đá trước bể xương giống như một thắng lợi văn học đánh dấu huyền thoại chưa được xác tín, nó có mức giá trị tham khảo, chỉ giống như hàng chục bia đá xung khắc trên vách núi Thầy vẫn tồn tại đến lúc này mà thôi. Bọn họ trân trọng với xót thương cho phần nhiều phận bạn nằm xuống vào hang tối. Chính vì thế lại càng phải phân tích, nghiên cứu và phân tích kỹ nhằm trả lại danh tính cho họ. Trái là câu đối nghỉ ngơi trước “Bể xương” rất ý nghĩa, đáng cảm kích với ám ảnh. “Bể hận ngàn xương” vẫn còn đó đó, nỗi bi hùng thân phận và cầm cuộc “trâu trườn đánh nhau ruồi loài muỗi chết”, “thành xây xương quân nhân hào đào huyết dân” còn đó.
Trong cuộc tranh bá đồ gia dụng vương của các thế lực như thế nào đó, lương dân rên xiết bên dưới làn đao kiếm. Kể cả họ là binh sỹ của quyền lực nào, họ cũng xuất thân tự lương dân. Nhắc cả, trong bể xương mập mạp và bí hiểm đó là nông dân núm kỷ 19 hay là lương dân vô tội vào cuộc chống giặc Minh cụ kỷ 15, thì hoàn toàn cũng có thể đặt vấn đề: Từ 2000 năm trước, binh lực của ông Lữ Gia “góp” các xương cốt vào này cũng nên. Lý do không? “Bể” có rất nhiều xương, xương rải từ 2.000 năm trước, lúc “Lữ Gia tấn công Hán giữ sử sách”, đến gắng kỷ 15 như PGS Nguyễn lân Cường nói, đến vậy kỷ 19 trong những cuộc khởi nghĩa nông dân như ông Lê Văn Lan đang kết luận. Gồm sao? “Đất trăm con người ở, ruộng trăm con người cày”, làm thế nào ta dám vững chắc hang núi chín tầng thăm thẳm kia lại chỉ có một nuốm hệ fan ẩn náu, chiến tranh và vấp ngã xuống?
Núi dùng Sơn vẫn đẹp, rất đẹp từ thượng cổ cho trong “Đôi mắt fan Sơn Tây” của phòng thơ quang đãng Dũng: “Bao giờ quay lại đồng Bương Cấn/ Về núi dùng Sơn ngó lúa vàng/ Sông Đáy lừ đừ nguồn qua lấp Quốc/ Sáo diều khuya khoắt thổi đêm trăng”. Tức thì trong cảnh xinh sắn của “Đối mắt fan Sơn Tây”, cũng có thể có cảnh chết người “những xác già nua ngập cánh đồng”, “bao nhiêu rồi xác con trẻ trôi sông”. Núi sử dụng Sơn rất đẹp với hàng trăm bài thơ cơ mà tao nhân mặc khách bao đời đang cảm khái “rút kiếm tương khắc vào vách đá đề thơ”. Và núi lại cũng ôm trong trái tim mình các lớp lang lịch sử vẻ vang hơn, dựa vào một “Bể xương”, “Suối xương” đến từ không ít thời kỳ bi tráng, trùm tủ trong bụng núi là chín tầng âm phủ u buổi tối và kỳ túng bấn của hang Cắc Cớ.
Báo Lao Động giữ phiên bản quyền câu chữ trên trang web này. Báo năng lượng điện tử Lao Động được cải cách và phát triển bởi Lao Động Technologies © 2021